یکی از مهمترین سوخت ها و هیدروکربن هایی که در پالایشگاه ها و صنایع پتروشیمی تولید و مورد استفاده قرار می گیرد مازوت است. انتخاب پمپ مناسب جهت انتقال مازوت که از مشتقات نفتی می باشد و در کنار گازوئیل یکی از سوخت های صنایع به حساب می آید حائز اهمیت است. در این مقاله قصد داریم تا به معرفی انواع پمپ صنعتی برای جابجایی مازوت و بررسی عملکرد آن ها بپردازیم تا به صورت کامل با این پمپ ها آشنا شوید.
مازوت چیست؟
مازوت که با نام M-100 نیز شناخته می شود، یک نوع نفت کوره سنگین است که از تقطیر نفت خام بوجود می آید. ایم ماده عمدتا در نیروگاه ها برای تولید برق و گرمایش به عنوان سوخت مورد استفاده قرار می گیرد. مازوت دارای ویسکوزیته و چگالی بالا می باشد و برای استفاده از آن انتخاب پمپ صنعتی مناسب بسیار مهم می باشد، چرا که انتخاب اشتباه پمپ برای انتقال مازوت می تواند باعث ناکارامدی عملیاتی، افزایش هزینه نگهداری و تعمیرات و خطرات احتمالی ایمنی شود. ما در این مقاله به برخی از عوامل کلیدی که باید در نظر گرفته شود اشاره خواهیم کرد.
انواع پمپ برای انتقال مازوت
با توجه به اینکه مازوت سیالی ویسکوز و غلیظ است برای انتقال آن باید پمپ هایی انتخاب شود که قابلیت انتقال سیالات غلیظ را داشته باشد. در ادامه به معرفی انواع پمپ برای انتقال مازوت می پردازیم و با عملکرد آن ها آشنا می شویم
پمپ دنده ای یا پمپ غلیظ کش
یکی از مهمترین پمپ هایی که برای انتقال مازوت استفاده می شود پمپ دنده ای یا پمپ غلیظ کش است. پمپ غلیظ کش همانطور که از نامش مشخص است برای انتقال سیالات بسیار غلیظ مثل مازوت، قیر و… در پالایشگاه ها استفاده می شود. ساختار داخلی پمپ های دنده ای از چرخ دنده برای حرکت دادن سیالات استفاده شده و برای به حرکت در آوردن این چرخ دنده ها از الکتروموتور ها استفاده می شود. همچنین برای کنترل دور الکتروموتور می توان از گیربکس های صنعتی استفاده کرد که این پکیچ در قالب یک شاسی صنعتی که پمپ غلیظ کش، الکتروموتور و گیربکس به صورت کوپله شده در آن سوار هستند.
پمپ سانتریفیوژ
پمپ سانتریفیوژ یا گریز از مرکز را می توان یکی دیگر از پمپ های صنعتی برای انتقال مازوت نام برد، این پمپ ها بر خلاف پمپ های دنده ای قابلیت انتقال سیالات بسیار غلیظ و چسبناک را ندارند و می توانند مازوت هایی که غلظت پایینتری دارند را انتقال دهند. در ساختار داخلی این پمپ ها از پروانه برای حرکت سیال استفاده شده که محرک این پروانه ها الکتروموتورهای صنعتی می باشد.
پمپ های اسکرو
پمپ های اسکرو، یکی دیگر از پمپ های غلیظ کش هستند که قابلیت انتقال سیالات ویسکوز و چسبنده را دارند و به همین دلیل پمپ اسکرو برای انتقال مازوت بسیار مناسب هستند. این پمپ های غلیظ کش هم مانند پمپ های دنده ای در قالب پکیچ شاسی شده با الکتروموتور و گیربکس استفاده می شوند. معمولا برای استفاده از این پمپ ها برای انتقال سیالات غلیظ دور پایین پیشنهاد می شود.
نکات انتخاب پمپ برای انتقال مازوت
بعد از معرفی انواع پمپ برای انتقال مازوت، باید به فاکتور های مهم برای انتخاب این پمپ های صنعتی بپردازیم که توجه به عوامل زیر ضروری است:
کارایی و عملکرد
یکی از فاکتور های مهم برای پمپ انتقال مازوت می توان به کارایی و عملکرد پمپ ها اشاره کرد. باید با توجه به میزان دبی، ارتفاع و فشار مورد نظر پمپ مناسب را انتخاب کرد تا بتواند از درست کار کردن آن اطمینان حاصل کرد. در صورتی که فشار و دبی مورد نظر درست انتخاب نشود می تواند باعث آسیب به خط تولید و ایجاد هزینه برای خطوط تولید و صنایعی که از این پمپ استفاده می کنند شود.
میزان غلظت مازوت
با توجه به این که مازوت ها در پالایشگاه ها و صنایع نفتی در غلظت و ویسکوزیته متفاوتی تولید می شود، میزات غلظت مازوت در انتخاب پمپ بسیار تاثیر گذار است، به عنوان مثال پمپ دنده ای و پمپ اسکرو که از سری پمپ های غلیظ کش هستند برای انتقال مازوت غلیظ انتخاب مناسب تری هستند و برای انتقال مازوت با غلظت کمتر پمپ های سانتریفیوژ هم استفاده می شود.
دما و فشار
بسیاری از پمپ های صنعتی، در دمای و فشار های خاصی کار میکنند، پس در نظر گرفتن فشار و دمای سیال بسیار مهم می باشد. پمپ های غلیظ کش توانایی انتقال مازوت در دماهای بالا را دارند و این مشخصه برای پمپ های سانتریفیوژ با محدودیت روبرو هستند. پمپ های دنده ای و اسکرو با توجه متریال بدنه و چرخ دنده های می توانند در بازه دمایی متفاوتی کار کنند و از این رو انتخاب مناسب تری هستند.
تعمیرات و نگهداری
تعمیرات و نگهداری منظم برای افزایش طول عمر پمپ صنعتی بسیار ضروری است. پمپی را باید انتخاب کنید که کیقیت بالا داشته باشد، همچنین تعمیرات و نگهداری از آن آسان باشد و قطعات یدکی آن به راحتی در دسترس باشد. هر دو مدل پمپ غلیظ کش و سانتریفیوژ در مدل های ایرانی و خارجی تولید می شوند و دارای کیفیت های متفاوتی می باشند. پیشنهاد می شود پمپی انتخاب شود که در آن هزینه های عملیاتی و همچنین هزینه های طولانی مدت را در آن در نظر بگیرید تا در نگهداری و تعمیرات آن ها با مشکل مواجه نشوید.
جمع بندی
با توجه به این که امروزه در صنایع مختلف برای تولید انرژی از سوخت های مختلفی از جمله مازوت استفاده می شود، انتخاب پمپ برای انتقال مازوت بسیار مهم است. با توجه به این که مازوت دارای غلظت بالا و چسبنده است و همچنین در دماهای متفاوت تولید می شود، بهترین پمپ برای انتقال مازوت پمپ دنده ای و پمپ اسکرو می باشد زیرا این پمپ ها قابلیت انتقال سیالات با ویسکوزیته بالا و متوسط را دارند و همچنین در دماهای پایین و بالا هم عملکرد بسیار خوبی دارند. از این رو پیشنهاد می شود از پمپ های غلیظ کش برای انتقال مازوت استفاده شود. برای اطلاع از مدل ها و مشاوره فنی این پمپ ها می توانید با کارشناسان فنی صنعت پلاس در ارتباط باشید.
سوالات متداول
کاربرد اصلی مازوت در صنعت چیست؟
مازوت یا نفت کوره یک نوع سوخت است که بیشتر در نیروگاه ها و صنایع برای تولید انرژی مورد استفاده قرار می گیرد
چرا ویسکوزیته مازوت هنگام انتخاب پمپ مهم است؟
با توجه به این که مازوت در غلظت و ویسکوزیته مختلف تولید می شود، پمپی که برای انتقال مازوت انتخاب می شود باید توانایی انتقال سیال با ویسکوزیته بالا یا پایین را داشته باشد تا در عملکرد دچار مشکل نشود.
آیا پمپ های سانتریفیوژ برای انتقال مازوت مناسب هستند؟
پمپ های سانتریفیوژ برای انتقال مازوت با ویسکوزیته پایین و متوسط مناسب هستند، اما در غلظت بالا گزینه مناسبی نمی باشند.
بهترین پمپ برای انتقال مازوت در غلظت متوسط و بالا کدام پمپ ها هستند؟
بهترین پمپ برای انتقال مازوت با غلظت بالا پمپ دنده ای یا پمپ غلیظ کش و پمپ اسکرو می باشد.
